Laatst kwam ik de volgende citaten tegen:
“Nostalgie ontstaat vaak uit angst. Angst voor de toekomst, angst voor vernieuwing.”
en
“Nostalgie is een ontsnapping aan het heden. Een vlucht naar een tijd waarin je nog zekerheden had.”
Ik vind dit nogal negatief klinken. Alsof nostalgie je tegenhoudt, je weerhoudt van het zetten van nieuwe stappen. Je in het verleden doet blijven hangen. Zelf heb ik juist een romantisch beeld bij nostalgie. Weer even terug naar de tijd dat alles zeker leek, even terug naar wat is geweest.
Ja, voor de één is nostalgie een heerlijke herinnering op een druilerige zondagmiddag. Goed voor een glimlach, misschien een vleugje melancholie. Voor de ander is het een pijnlijk verlangen naar wat is geweest.
Als het leven onzeker is
Op zich als je de citaten afzet tegen de tijd van nu, zit er iets in. Het zal niet geheel toevallig zijn dat juist, nu we leven in een onzekere tijd, waarin alles in een hoog tempo veranderd en veel mensen hun houvast (dreigen te) verliezen, nostalgie overal de kop opsteekt. Het verleden lijkt hipper dan ooit. Je ziet het aan tv-programma’s, kleding die we dragen en huizen die we bouwen. Trek je dit door naar het individu, dan zien we dat mensen die een nieuwe levensfase ingaan ook vaak terugkijken op hun leven.
Is het een vlucht? Duik je het verleden in uit angst en houdt het je dan tegen om nieuwe stappen te zetten? Als ik naar mezelf kijk, dan geeft een blik in mijn verleden mij kracht en zelfvertrouwen om nieuwe stappen te zetten. Het fijne gevoel bij een herinnering neem ik mee naar het nu en naar de toekomst en maakt dat ik vol vertrouwen nieuwe uitdagingen aanga. Die zekerheid van vroeger, de tijd dat alles duidelijk was en ongecompliceerd (in je herinnering dan…) die je ervaart in een nostalgische bui, kan je juist gebruiken in tijden dat alles onzeker lijkt.
Kan een fijne herinnering vertrouwen geven
Zo merkte ik, toen ik net in Rotterdam woonde, ik weer af en toe het boekje opensloeg dat mijn vriendinnen me ooit gaven toen ik naar Peru vertrok. Dat deed ik niet toen ik nog in mijn oude, vertrouwde huisje in Oldenzaal woonde. Telkens kreeg ik weer een warm gevoel bij de lieve teksten en mooie herinneringen. Is het toeval dat ik dit boekje pakte toen ik al mijn zekerheden van me afgeschud had en me in een compleet nieuwe situatie bevond? Ik denk het niet. Bij een dergelijke overgang is het fijn om even terug te denken en je dan sterk en vertrouwd genoeg te voelen om nieuwe uitdagingen aan te gaan.
No Comments